Slapstick-epos TIGONIUS eindelijk onthuld!

Een mislukte schepper en zijn mislukte schepping, want deze voldoet immers niet aan het van tevoren afgesproken doel. Iemand met de naam Meetrecht en een rivaal die zich Salpetrus Satanski noemt: het zijn de ingrediënten van dit vroeggeboren samenwerkingsverband tussen de gebroeders Kuipers. Het is aan de Heer God Meetrecht er tijdig voor te zorgen dat diens mens zichzelf bewijst. Het is dát, of sector QZ-744-2 zal Hem ontnomen worden.

We kunnen er nu gelukkig alles over lezen:

bestel HIER voor € 5,95! 

Tigonius; door Jan J.B. Kuipers en Gert P. Kuipers; omslagillustratie Gert-Jan van den Bemd; omslagontwerp Ingrid Heit; Rare Boekjes-reeks deel 55; ISBN 978-90-78499-50-3; 220 blz.; 1e druk 2020; uitg. Stichting Fantastische Vertellingen; NUR code 300

Elke geschiedenis heeft een voorgeschiedenis

In 2007 verscheen bij uitgeverij Verschijnsel in Mechelen de fantasyroman Het Spel om de Regendanser van Gert & Jan Kuipers. Het boek had jaren op de plank gelegen vóór het gereed werd gemaakt voor publicatie. Maar elke geschiedenis heeft een voorgeschiedenis en vele boeken hebben een voorganger. Bij de gebroeders Kuipers is dit Tigonius: een werk, nog langer geheimgehouden dan Regendanser. De prangende noden van de tijd brengen de gebroeders ertoe om nu ook dit epos in licht aangepaste versie in het licht te brengen.

Bij Het Spel om de Regendanser meldde de flaptekst dat dit avontuur, vol schermutseling en archaïsche retoriek, tot een hallucinante onderneming werd, rakend aan de grondvesten van de kosmische orde en de tijd zélf. Ging het om een mengeling van Terry Pratchett en Marten Toonder? Humoristische fantasy met psychedelisch verschiet? Een revueverhaal dat de draak stak met zichzelf en het genre?

Het boek bleek vooral een typisch avontuur van de gebroeders Kuipers, en dit is nog sterker het geval bij Tigonius. Op schier bijbelse wijze verschijnt een schepper ten tonele, Meetrecht geheten, wiens optreden associaties oproept die verder reiken dan de beschreven kosmos voorbij, of liever voor de kosmos die wij bewonen… Volg priester en afgodendienaar Tigonius van Juhrot op zijn pad langs de uithoeken van Meetrechts schepping in sector QZ-744-2. Door het brandende Japyri, een opvallend instabiel paradijs in de hemel en de onbetrouwbare krochten van Gotsgal.

(tekst vervolgt onder de afbeelding)

Tigonius is uitverkoren om Meetrechts boodschap te verspreiden. Een bij uitstek ondankbare taak, die hem voert door absurde landen met al even ongerijmde personages en die hem in groteske, soms slapstickachtige situaties brengt. Ontmoet ook Salpetrus Satinski, de archetypische tegenstrever van Meetrecht en zijn knecht Joachim de Wijze – maar wacht: kwamen wij die ook al niet tegen in Het Spel om de Regendanser en enkele korte SF-verhalen uit de Kuipers-koker? Zeker, maar als we één dingen kunnen leren van Tigonius is dat alles zich herhaalt: het goede, het slechte, dezelfde wijze lessen die altijd vervliegen in de wind.

De auteurs

De broers Gert & Jan Kuipers publiceerden gezamenlijk de fantasyroman Het spel om de Regendanser (Verschijnsel, 2007), het non-fictieboek Hannelore. Kind van een Duitse moeder in oorlogstijd 1940-1947 (Den Boer/De Ruiter, 2010), de verhalenbundel Echografie (Liverse, 2017) en tientallen fantastische verhalen in het jaarboek Ganymedes (nog onder Bruna-imprint) en elders. Samen wonnen ze de King Kong Award 1983, broer Jan sleepte later nog een aantal andere prijzen binnen, zoals de Millennium Award en de Zeeuwse Boekenprijs. Gert verlegde zijn koers intussen naar computeronderwijs, het maken van (kunstenaars)websites en digitale grafiek. Hij was initiator van de absurdistische webkrant Breezandsche Courant en regisseur van Breezandsche berichten (CTV 2013, m.m.v. Theo Raats en broer Jan). Van hem verschijnen nog regelmatig korte verhalen in o.m. Ballustrada.

Gert & Jan Kuipers. Foto H.M.D. Dekker

Jan publiceerde in totaal zo’n 75 boeken, zowel non-fictie als fictie voor volwassenen en kinderen. Recente fictie: De Put. Een literaire polderthriller (Liverse, 2012), Een ramp van 5000 tekens (verhalen, Liverse, 2013), Houten Trouw (verhalen, Verschijnsel, 2018). Recente non-fictie: De Hanze (WalburgPers, 2019), Nederland in de middeleeuwen (WalburgPers, 2^e dr., 2020). Hij was Middelburgs stadsdichter (2005/06), ontwierp en gidst de route Mysterieus Middelburg (‘griezelgarantie sinds 2016’) en treedt op met lezingen, poëzie, verhalen. Kort werk van zijn hand is vertaald in o.m. Engels, Frans, Duits. Zie ook www.janjbkuipers.nl, janjbkuipers.blogspot.com

 

Over Het Spel om de Regendanser:

‘Ongelooflijk hilarisch en absoluut het lezen waard.’
Bert Jacobs (E-Wolf)

‘Dat de queeste eindigt bij het begin, dat die queeste misschien wel de oorzaak van alle ellende is, is een in de fantasy misschien wel unieke vondst.’
Paul van Leeuwenkamp (Holland SF)

‘De wereld waarin de Regendanser zoekgeraakt is, lijkt bezield met een soort krankzinnige interne logica.’
Marcel Orie (Holland SF)

'11 van de 111’ in Lectori Kapelle

Foto-expositie Heleen Dekker en signeersessie

Tot en met 22 augustus exposeert Heleen M.D. Dekker foto’s uit 111 plekken in Zeeland die je gezien moet hebben bij Boekhandel Lectori in Kapelle (Weststraat 9-11) tijdens openingsuren. Deze expositie ’11 van de 111’ hangt samen met de tweede editie van dit boek bij Uitgeverij Thoth, een herziene uitgave met 50 nieuwe plekken en tips. Bij de afsluiting vindt op zaterdagmiddag 22 augustus van 14:00-16:00 uur een signeersessie plaats van Dekker en auteur Jan J.B. Kuipers.

 

Heleen Dekker maakte het boek samen met Jan Kuipers, die tientallen boeken over Zeeland publiceerde. De publicatie behandelt 111 onverwachte, maar ook een aantal bekende locaties in de provincie. Zij maakt deel uit van een reeks van ‘111 plekken’-boeken, die Nederlandse en Belgische steden en regio’s beschrijven vanuit een eigenzinnig en persoonlijk perspectief. Ze bieden insidertips en willen ‘andere wegen’ inslaan, weg van de toeristenpaden. Ook de invalshoek of compositie van de foto’s volgt dit eigenzinnige uitgangspunt.

Heleen M.D. Dekker werkte decennia in de zorg. Daarnaast houdt zij zich al vele jaren bezig met documentaire en artistieke fotografie. Haar werk verscheen in vele tijdschriften en boekpublicaties. Haar eigen projecten omvatten onder meer ‘Kokend voedsel’, ‘Internationale toiletten’ en ‘Uit het keukenraam’.

Vertelwandeling MYSTERIEUS MIDDELBURG 19 augustus

Woensdagavond 19 augustus 2020 vindt de eerstvolgende stadswandeling Mysterieus Middelburg plaats onder leiding van schrijver en voormalig stadsdichter Jan J.B. Kuipers. Iedereen kan zich vooraf voor de ‘sinistere vertelwandeling’ aanmelden.

De start is om 19:45 uur voor het oude stadhuis (zijde Vleeshal) op de Markt. De duur van de wandeling is twee uur.
Meewandelen kost € 12,49 per persoon.

De route voert vanaf de Markt door het westen en noordwesten van de binnenstad van Middelburg. Gids Jan vertelt met de nodige kwinkslagen over moordenaars, spoken, arglistige monniken en pestlijders. Over een mirakel op een brug, een berucht bushokje, de vreemde geschiedenis van een schavot en meer. Stokoude geschiedenis en pijnlijk recente verhalen.

In verband met de corona-maatregelen wordt met kleinere groepen dan normaal gelopen. Deelnemers zijn zelf verantwoordelijk voor de 1,5 meter afstand en andere voorwaarden van de overheid.

Boeken kan direct via: jjbkuipers@hotmail.com of hmddekker@zeelandnet.nl

Voor groepen kan het hele jaar door geboekt worden, eveneens via jjbkuipers@hotmail.com of hmddekker@zeelandnet.nl

Mysterieus Middelburg startte in 2016 als de allereerste Zeeuwse ghostwalk. Sinds de tweede route (in Vlissingen) is gestaakt, is het opnieuw de enige Zeeuwse ghostwalk.

Meer informatie: www.sinisterzeeland.nl

Vikingen. IJzeren eeuwen om de Noordzee

In september 2020 verschijnt bij WalburgPers mijn nieuwe titel Vikingen. IJzeren eeuwen om de Noordzee. Het boek belicht de turbulente periode in de Europese geschiedenis van twee eeuwen confrontaties met de Vikingen, die in de Lage Landen werden afgesloten met aanvallen op Tiel en Utrecht in 1006/1009. De gehanteerde blik reikt van Byzantium tot Groenland en van de Scandinavische voorgeschiedenis tot de slotakkoorden van de Vikingcultuur in de late middeleeuwen. De Lage Landen en naburig gebied vormen het centrum, met speciale aandacht voor het in elkaar grijpen van gebeurtenissen aan beide zijden van de Noordzee.

Ze kwamen als uit de lucht gevallen: een groep Vikingen die in 793 een bloedige aanval uitvoerde op de abdij van Lindisfarne aan de Engelse noordoostkust. ‘Nooit eerder is zulke wreedheid in Brittannië gezien’, schreef Karel de Grotes hofgeleerde Alcuinus, zelf afkomstig uit deze streken. In 810 verscheen een Vikingvloot aan de Friese kust. Deze Deense aanval was een reactie op Karolingische expansie en de ouverture.

Bij de Vikingexpansie ging het tot ongeveer 840 vooral om roofexpedities, waarbij bezochte gebieden snel verlaten werden. Nadien veranderde de tactiek van korte raids in de vorming van complete legers met ruiterafdelingen, opererend vanuit versterkte kampen. Maar tot het einde toe bleven bliksemachtige landgangen vanaf de beruchte langschepen of drakars voorkomen: het Vikingwapen bij uitstek, uiting van absolute maritieme superioriteit.

De overheden stonden lange tijd machteloos. De Vikingen maakten handig gebruik van de desintegratie van het Karolingische rijk: als plunderaars, maar ook als elkaar bestrijdende bondgenoten van Frankische vorsten.

Ontbering en strijd

De moeizame natuurlijke omstandigheden riepen in het noorden de harde, martiale Vikingcultuur in het leven waarin het doorstaan van ontbering en strijd hoge waarden vormden. Waarden die overigens sterk leken op de oude normen in het nu gekerstende zuiden.

De chronologische benadering in het boek wordt gecomplementeerd met thematische hoofdstukken over bijvoorbeeld de botsing der culturen, langschepen, strijdmethoden en Vikingschatten.

'Gebroken diek' en de toekomst van de delta

Vrijdag 10 juli wandelde ik met kunstenaar Theun Karelse en socioloog Darko Lagunas naar de 'Gebroken Diek' tussen Kattendijke en het Goese Sas. Zij doen namens de Ambassade van de Noordzee met geo-wetenschapper Maarten Kleinhans onderzoek naar de toekomst van de Zeeuwse delta. In hun verkenningen proberen ze de zaak óók te benaderen vanuit het perspectief van niet-mensen (dier, plant, artefact). 

Onze wandeling en ons gesprek ging voornamelijk over de 'verdronken geschiedenis' van vooral het Oosterscheldebekken: verdwenen en weer opduikende gebieden, dorpen, steden, kastelen. Karelse: 'Voor een blik in de toekomst is een een historisch perspectief uiteraard van groot belang.' Het gesprek waaierde als vanzelf uit van Krijn, de 'Zeeuwse' Neanderthaler, tot de mogelijke kolonisatie van Mars.

Over de ambassade: 

https://www.ambassadevandenoordzee.nl/
De specifieke onderzoekscasus:
https://www.ambassadevandenoordzee.nl/projecten/toekomst-van-de-delta/

Uitwaai(er)en met de zeemeerman

Waarom de Gebroken Diek, op deze beurtelings natte en minder natte namiddag? Van hieruit kun je visueel en 'vertelmatig' uitwaaieren over heel het gebied: Katse Plaat, het 'drijvende' Noord-Beveland van 1530-1598, het verdwenen Ganuenta, Orizand en dito Zuidland; naar het oosten sluimert het Verdronken Land van Zuid-Beveland en het legendarische Reimerswaal. Twee millennia leven mét en strijden tégen het water. Lagunas: 'Maar dat lijkt hier een verloren strijd.' Inderdaad, het water heeft tot dusver steeds terrein gewonnen.

Als ik een dier mocht kiezen, wat zou dat dan zijn? 'Een halfdier: de zeemeerman van Westenschouwen.' Want je kunt de stem van de dieren vooralsnog alleen horen via de mens. Bovendien zijn de oude verhalen als die van de meermin (en meerman) van Westenschouwen weer zeer actueel met hun waarschuwingen tegen menselijke hoogmoed en het in de wind slaan van tekenen en waarschuwingen, in deze tijd van zeespiegelrijzing en klimaatverandering.

(tekst vervolgt onder afbeelding)

Gebroken Diek (H.M.D. Dekker)

Recent verdronken

De Gebroken Diek is zelf ook interessant als een 'recent' verdronken landje. In april 1943 vond hier na een storm een grote dijkval plaats. De zeedijk zakte weg, het water stroomde de Wilhelminapolder binnen. In allerijl werd een nooddijk aangelegd, waarbij ongeveer twaalf hectare is prijsgegeven. De Gebroken Diek behoort tot de oostelijke zeewering van dit verloren gebied. Korte tijd dachten de Duitse bezetters aan sabotage. Maar het was een waterstaatkundig ongeval. Tussen 1800 en 1980 zijn langs de Zeeuwse oevers meer dan 1100 van zulke vallen en afschuivingen waargenomen. De dijk of vooroever raakt dan ‘uit evenwicht’ en verdwijnt in het water.

Bij de Gebroken Diek liggen in groot aantal betonnen dijkversterkingselementen verspreid: herinneringen ook aan het tijdperk van de Muraltmuurtjes, waarvan de illusies omtrent veiligheid letterlijk zijn weggespoeld bij de Februariramp van 1953.

Wat meer hierover in het recent herdrukte 111 plekken in Zeeland die je gezien moet hebben, met 50 nieuwe plekken en tips.