Van kooplui die zich aaneensloten voor wederzijdse bescherming tot een verbond van ongeveer tweehonderd steden dat oorlogen voerde en koningen de wet spelde. Ziedaar de ontwikkeling van de Hanze, de ‘internationale’ handelsorganisatie in middeleeuws Europa. De hele geschiedenis van dit verbond, inclusief de voorgeschiedenis en 'de Hanze na de Hanze' wordt beschreven in het nieuwe boek De Hanze. Kooplui, koningen, steden en staten van Jan J.B. Kuipers.
Klik HIER voor uitgevers/bestelinformatie
Toen de Hanze in 1356 in Lübeck een officieel stedenverbond werd, had zij al een voorgeschiedenis van eeuwen. Ooit waren er verschillende Hanzen, zoals de Vlaamse Hanze van Londen.
De Hanze beheerste de handel op Noord- en Oostzee. Zij strekte zich uit over de Nederlanden, Duitsland, de Baltische Staten, Noorwegen en Polen tot Rusland. Haar buitenposten waren de vier ‘Kantoren’: vestigingen in Novgorod, Bergen, Londen en Brugge (later Antwerpen).
Voor de ontluikende Nederlanden was de Hanze zeer belangrijk, maar zij bracht ook ingrijpende conflicten als de Hollands-Wendische Oorlog (1438-1441). De eigenlijke Nederlandse Hanzegeschiedenis concentreert zich rond de IJssel- en andere oostelijke steden als Deventer, Zutphen, Kampen, Zwolle, maar ook Groningen, Stavoren, Nijmegen en Roermond.
Conflicten
Voor de ontluikende Nederlanden was de Hanze zeer belangrijk, maar zij bracht ook ingrijpende conflicten als de Hollands-Wendische Oorlog (1438-1441). De eigenlijke Nederlandse Hanzegeschiedenis concentreert zich rond de IJssel- en andere oostelijke steden als Deventer, Zutphen, Kampen, Zwolle, maar ook Groningen, Stavoren, Nijmegen en Roermond.
Ook voor niet aangesloten steden als Dordrecht, Amsterdam en Middelburg was het Hanzenetwerk van enorm belang.
De neergang (de Hanze is pas in 1862 officieel opgeheven!) voltrok zich in de zestiende eeuw. De IJsselsteden verloren hun belangrijke positie. Voor Holland en Zeeland resteerde de ‘moedernegotie’ met het Oostzeegebied. Deze vormde het fundament voor de wereldomspannende handelscompagnieën in de zeventiende eeuw.
De Hanze. Kooplui, koningen, steden en staten biedt een kleurrijk panorama van de geschiedenis en reikwijdte van het verbond. Met aandacht voor de voorgeschiedenis, de verschillende fasen, het langdurige einde. Voor de Hanzeoorlogen, de robuuste kogge, de inzet van kaapvaart en de vage grens met zeeroof. Voor staatkundige ontwikkelingen en opmerkelijke actoren. Voor de rijke culturele erfenis – Hanzegotiek en Artushöfe, maar ook portretkunst, literatuur en muziek. En zelfs voor Hanzehistorici.
Kleurrijk panorama
De Hanze. Kooplui, koningen, steden en staten biedt een kleurrijk panorama van de geschiedenis en reikwijdte van het verbond. Met aandacht voor de voorgeschiedenis, de verschillende fasen, het langdurige einde. Voor de Hanzeoorlogen, de robuuste kogge, de inzet van kaapvaart en de vage grens met zeeroof. Voor staatkundige ontwikkelingen en opmerkelijke actoren. Voor de rijke culturele erfenis – Hanzegotiek en Artushöfe, maar ook portretkunst, literatuur en muziek. En zelfs voor Hanzehistorici.
"Met een index die het toegankelijk maakt voor het opzoeken van namen en plaatsen zou het lange tijd het Nederlandse standaardwerk over de Hanze-geschiedenis zijn."
Geschiedenis Magazine 2020 nr. 1 (Henk Slechte)
Jan J.B. Kuipers (1953) publiceerde ca. 75 boeken: non-fictie en fictie over veelal historische onderwerpen. Hij won verschillende prijzen en was stadsdichter van Middelburg. Bij WalburgPers verschenen o.m. boeken over de middeleeuwen, de Beeldenstorm, de VOC, de Franse tijd. Hij publiceerde er ook publieksbiografieën: Karel de Grote, Der Kaiser!, Willem III en Willem van Oranje.
De Hanze. Kooplui, koningen, steden en staten (Zutphen: WalburgPers, 2019) 160 pag.; ill., foto’s, krt., tek., plgr. ISBN 9789462494466, € 29,99.
Op Historiek verscheen op 9 oktober 2019 een artikel van de auteur over 'de Hanze na de Hanze', gebaseerd op het afsluitende hoofdstuk in het boek; ook 'Hanzecultuur - baksteen en koopmanstrots' (1 dec. 2019) is gebaseerd op het boek.
