zaterdag 16 december 2017

WERELDBEDENKERS: Nederlandstalige auteurs eren Jack Vance

Onlangs verscheen Wereldbedenkers: 19 Nederlandstalige verhalen geïnspireerd door Jack Vance (samenstelling Jos Lexmond), met korte verhalen van een reeks merendeels bekende Nederlandstalige auteurs van (o.m.) fantasy en sciencefiction. In deze bundel ook een verhaal van Jan J.B. Kuipers uit zijn eerste verhalenbundel Bannenfluister, hemelglas (1995).


Jack Vance was decennialang de meest gelezen SF-schrijver in de lage landen. De Amerikaanse SF & Fantasy-grootmeester schreef in totaal 140 romans, novelles en verhalen, waarvan er tussen 1965 en 2005 ongeveer 110 in het Nederlands verschenen. De alomtegenwoordigheid van Vance werd niet alleen gevoeld door de Vlaamse en Nederlandse SF-lezers, maar heeft ook een enorme invloed gehad op het schrijverstalent van eigen bodem. Deze hommage aan Vance presenteert 19 verhalen van Nederlandstalige auteurs die stuk voor stuk door hem beïnvloed werden. Sommige verhalen zijn duidelijk in Vance’s stijl, terwijl andere schrijvers een geheel eigen weg gaan. Maar net als de Meester zelf verdienen ook zij de titel van ... Wereldbedenker!



Naast speciaal voor deze bundel geschreven verhalen van Johan Klein Haneveld, Mike Jansen, Tais Teng en Peter Kaptein, is eerder verschenen werk opgenomen van Eddy C. Bertin, Frank Roger, Gerben Graddesz Hellinga, Jaap Boekestein, Jan J.B. Kuipers, Jos Lexmond, Marcel Orie, Marcel Ozymantra, Mark J. Ruyffelaert, Paul Harland, Paul van Leeuwenkamp en Peter Schaap. Ook schreven alle auteurs een introductie waarin ze hun band met het werk van Vance toelichten. Inhoud: Maskers in de mist - Paul van Leeuwenkamp, De werven van Eridani - Mike Jansen, De heerser - Peter Schaap, Een verheven plaats op Pandira’s planeet - Eddy C. Bertin, Een dolk, gedoopt in Pelgranenbloed - Tais Teng, Menthenkennith - Gerben Graddesz Hellinga, Zeven etappes in een Queeste - Marcel Orie, Trilling van water - Marcel Ozymantra, Pas op, hier komt de Dood (64 lessen in duisternis) - Mark J. Ruyffelaert, Spreken in tongen - Jos Lexmond, De vrouwen van de keizer - Jaap Boekestein, Maagd zijn is moeilijk - Gerben Graddesz Hellinga, De gouden draken van Dholstoi - Eddy C. Bertin, Het bezoek van de tovenaar - Johan Klein Haneveld, Orchard Road - Paul Harland, Pandit Shahar - Peter Kaptein, Scharlakens droom - Jan J.B. Kuipers, Een glimp van goud - Frank Roger, Lirander van Windmare, een Stervende Aarde verhaal - Tais Teng.

Wereldbedenkers is o.m. hier te bestellen.

Bannenfluister, hemelglas is hier te bestellen (€ 14,95).

Het voorwoord van Jan Kuipers bij zijn verhaal Scharlakens droom in Wereldbedenkers:

"Het verhaal ‘Scharlakens droom’, in een licht afwijkende versie gepubliceerd in mijn bundel Bannenfluister, hemelglas (Babel SF 1995), draagt volgens mij sporen van jarenlange lectuur van Jack Vance, alhoewel dit verhaal ook sterk bepaald wordt door mijn eigen obsessie met mythologische wereldbeelden.
Uiteindelijk verwijst alles naar alles, en keren patronen terug – daar zijn het patronen voor. Zo was ik een tijdje terug voor een non-fictiepublicatie weer eens bezig met het gedicht ‘Reimerswaal’ van Gerrit Achterberg (1945). Het gaat over de verzonken klokken van deze Zeeuwse stad; het motief zal Achterberg uit een sagenboek hebben gehaald. Maar de herkomst ervan wordt ook toegeschreven aan Bretonse zeelui, die ver buitengaats de klokken hoorden van verzonken steden als het legendarische Ys – even legendarisch als Lyonesse onder de kust van Cornwall. En is Ys ook niet een stadstaat in de Lyonesse-trilogie van Jack Vance? De cirkel is bijna rond. Want bepaalde referenties in Lyonesse, een van de weinige werken uit het fantastische oeuvre van Vance die ik niet gelezen heb, suggereren dat er een verband bestaat tussen de hier geschetste wereld en die van de Stervende Aarde-serie, die mij natuurlijk wél bekend is. De narcistische schelm Cugel is zelfs één van mijn favoriete karakters uit het immense oeuvre van Vance. Waarom ik Lyonesse dan nooit heb gelezen? Andere paden, andere horizonten… Maar patronen zijn patronen, en nu moet en zal ik ook aan Lyonesse geloven."
 Lyonesse is intussen gelezen...


zaterdag 11 november 2017

'Alarmerend' beeld in ECHOGRAFIE

Het beeld dat uit de verhalen in ECHOGRAFIE, de jongste verhalenbundel van Gert en Jan J.B. Kuipers, oprijst is 'vrij alarmerend', aldus Jan van Damme in de Provinciale Zeeuwse Courant van donderdag 9 november 2017. Er is sprake van een disfunctionele omgeving waarin de twee hoofdpersonen opgroeien. Hun belevenissen spelen zich vooral af in Zaamslag en Middelburg, met 'excursies' naar India en de Rode Zee, en de Belgische en Duitse jeugdavonturen van broer Gert.


Echografie
Jan J.B. & Gert P. Kuipers | ISBN 978-94-92519-19-1
Paperback | 148 blz. | € 17.95
Bestellen kan hier

Klik HIER voor het PZC-interview, of bekijk het HIER op Zeeland Geboekt.

Klik HIER voor het boekenpraatje van Kees Klok op 9 november 2017.

Jan Kuipers zegt in het interview: "Het was wel uitzonderlijk, zoals het bij ons toeging. Vader sloopte het interieur. Scheiden was in die tijd nog niet zo makkelijk. Onze ouders hebben er zes jaar over gedaan.'' Maar: "Zelfs als volwassene had ik er nooit last van. Schrijven is voor mij belangrijk. Dat zou je een positieve dwangneurose kunnen noemen." Broer Gert ziet het anders: "Mijn leven is zwaar beïnvloed door mijn jeugd. Naarmate je ouder wordt komen de herinneringen terug. Dat heeft te maken met hoe je in het leven staat. De één ligt zwaar in het water, de ander danst op het water als een waterjuffer. Ik lig zwaar in het water, gelukkig wel met een goed ontwikkeld gevoel voor humor."


Het 'menselijk tekort'


Het boek, gevuld met ongeveer 65 korte tot zeer korte verhalen (ZKV's), gaat ook over het volwassen worden. Gert zegt in het interview: "Het is een soort 'trugkieke' door de ogen van twee mannen op leeftijd die geen beroepskeuzetest meer hoeven doen.'' Ondanks hun roerige thuisomgeving zeggen de broers dat hun boek niet als een aanklacht tegen hun ouders is bedoeld. Gert had nog wel een soort 'akte van berouw' willen toevoegen, waarin begrip wordt getoond voor het algemene 'menselijk tekort'. Maar die is erbij ingeschoten. Het blijft in dit boek bij de tragikomische lotgevallen van twee broers en mensen in hun omgeving.

Tijdsbeeld


De verhalen in ECHOGRAFIE, met titels als 'Gekraakt', 'De zilverpapieraffaire', 'De orgie', 'Atmosferische storing' en 'Summer of love' bieden ook een tijdsbeeld van Middelburg in de jaren zestig en vroege jaren zeventig. "Drank, drugs, seks, dieverij, illegale handel, confrontaties met de gevestigde macht - het zit er allemaal in," meldt Gert. "We waren vrijgevochten jongens." De auteurs nemen ook zichzelf, of de personages die hen in hun boek representeren, op de korrel. Het verhaal 'De bestorming' meldt op pagina 102: "Beiden moeilijke jongens met een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, tenminste waar het de eigen rechten betrof."


Overige publicaties


Gert en Jan Kuipers publiceerden gezamenlijk Het spel om de Regendanser (Verschijnsel, 2007), Hannelore. Kind van een Duitse moeder in oorlogstijd 1940-1947 (Den Boer/De Ruiter, 2010) en tientallen verhalen. Samen wonnen ze de King Kong Award voor het beste Nederlandstalige fantastische verhaal. Gert P. Kuipers maakte daarnaast (kunstenaars)websites en digitale grafiek. Hij was initiator van de absurdistische webkrant Breezandsche Courant en regisseur van Breezandsche berichten (CTV 2013). Jan J.B. Kuipers publiceerde tot dusver meer dan 65 boeken, zowel non-fictie als fictie voor volwassenen en kinderen. Zijn meest recente titel is de eveneens net verschenen publieksbiografie Willem III, de weerspannige koning (Walburg Pers).

woensdag 1 november 2017

Opening vakbondshuis met KAREL EN DE BOSWACHTERS

Zaterdagmiddag 4 november 2017 opent om 13:30 uur het nieuwe FNV-vakbondshuis aan de Wulfaertstraat 5 in Goes. De opening wordt verricht door FNV-voorzitter Han Busker en gedeputeerde Jo-Annes de Bat. De muzikale ondersteuning is in handen van het Zeeuwse levenslied-ensemble KAREL EN DE BOSWACHTERS.


Karel en de Boswachters brengen een mix van ijzersterke krakers uit het Nederlandse smartlappen- en feestliederenrepertoire en eigen werk. Klik HIER voor hun opnieuw op Youtube geplaatste kerstclip 'Kerst MIS in de bossen'.
Voor de opening van het vakbondshuis heeft de band een speciaal FNV-lied in petto.

In het vakbondshuis kunnen leden terecht voor onder meer spreekuren over werk en inkomen, grensarbeid en de belastingservice. Ook komen er cursussen over actuele, aan de vakbond gerelateerde onderwerpen.

V.l.n.r. Karel Leeftink (zang), Jan Kuipers (bas), Ramon de Nennie (toetsen, gitaar, zang) en Frank Beerens (percussie).

maandag 30 oktober 2017

Middelburgse poëzieroute 2017 'In stenen'


Kunst-en Cultuurroute in het teken van de poëzie
Poëziemanifestatie zondag 5 november 2017


De jaarlijkse poëzieroute in Middelburg op de eerste zondag van november heeft deze keer als thema 'het geheugen van de stad', geheel passend in alle vieringen van de 800-jarige stadsrechten van Middelburg. Op twee locaties van de Kunst-en Cultuurroute dragen vijftien dichters voor uit eigen werk. Muziekensembles zullen de gedichten omlijsten. Op de eerste locatie neemt burgemeester Harald Bergmann de bundel in ontvangst. 


In het historische pand Koepoortstraat 6 treden op van 13.30-15.00 uur: Joop Buma, Chawwa Wijnberg, Coenraedt van Meerenburgh, Emma Crebolder, Wim Hofman en Marcel Koopman
Muziek: duo Sense: Annemiek Oggel (zang), Luc Oggel (gitaar).
Gastheer is stadsdichter Karel Leeftink.

In The Common House Elliot aan Lange Noordstraat 48 treden op van 15.30- 17.00 uur: Johanna Kruit, André van der Veeke, Henri Looymans, Theo Raats, Jan J.B. Kuipers en stadsdichter Karel Leeftink. Ook laten Juul Kortekaas, Anneke Schenk en Jacoline Vlaander hun themagedicht horen.
Muziek: Yesterday’s Papers (Robert Jan Swiers, Sam Berhitu, Bert Hoogerheijde en David Boegheim).
Gastvrouw is Anneke Schenk.

Na afloop is er gelegenheid om met elkaar het glas te heffen. De dichtbundel In stenen die de Werkgroep Poëzie rond het thema uitbrengt, is op beide locaties te koop. Oplage: 150. De prijs van dit collector's item: 3,50 euro per stuk.

Omslag 'In stenen' (Anna Schenk).

zondag 1 oktober 2017

ECHOGRAFIE, verhalenbundel gebroeders Kuipers

Begin oktober 2017 verscheen bij Uitgeverij Liverse Echografie, een nieuwe titel van Gert & Jan Kuipers. Echografie verhaalt de tragikomische lotgevallen van twee broers en personen in hun omgeving. De broers groeien op in een uithoek des lands in een disfunctioneel gezin, en belanden al snel aan de relatieve zelfkant. Toch ontbreekt het hen niet aan initiatief en rijke ideeën. Komt het ooit goed? Enkele hints en flash-forwards geven misschien uitsluitsel. Misschien ook niet. Echografie is een coming of age-roman in verhalen, waaruit maar één ding te leren valt: we leren het eigenlijk nooit.


Echografie
Jan J.B. & Gert P. Kuipers | ISBN 978-94-92519-19-1
Paperback | 148 blz. | € 17.95
Bestellen kan hier




Gert en Jan Kuipers publiceerden gezamenlijk Het spel om de Regendanser (Verschijnsel, 2007), Hannelore. Kind van een Duitse moeder in oorlogstijd 1940-1947 (Den Boer/De Ruiter, 2010) en tientallen verhalen. Samen wonnen ze de King Kong Award voor het beste Nederlandstalige fantastische verhaal. Gert P. Kuipers maakte daarnaast (kunstenaars)websites en digitale grafiek. Hij was initiator van de absurdistische webkrant Breezandsche Courant en regisseur van Breezandsche berichten (CTV 2013, m.m.v. Theo Raats en broer Jan). Jan J.B. Kuipers publiceerde tot dusver meer dan 65 boeken, zowel non-fictie als fictie voor volwassenen en kinderen. Bij Liverse: De Put. Een literaire polderthriller (2012), Een ramp van 5000 tekens (verhalen, 2013) en Methoden tegen de helderheid (essays, 2014).

Gert Kuipers over Echografie: 
'Natuurlijk zijn alle verhalen, herinneringen verzonnen, gelogen, maar dat kan ook niet anders. Het verleden zal wel zijn zoals het is, was, maar met de herinnering daaraan is het anders gesteld. Een gelukkige jeugd kan zomaar, later, in de herinnering veranderd worden in een ongelukkige en natuurlijk ook andersom. Maar dat is een complexe materie die in andere, meer psychologische boeken van alle kanten wordt belicht. Ook leugens, gelogen, verzonnen natuurlijk.'
Klik HIER voor een interview met de broers over het boek in de PZC (9 oktober 2017).

Gert en Jan Kuipers (foto H.M.D. Dekker)


zaterdag 23 september 2017

Willem III. De weerspannige koning

Nieuwe publieksbiografie van Jan Kuipers

In oktober 2017 verscheen bij uitgeverij Walburg Pers Willem III. De weerspannige koning van Jan J.B. Kuipers. Deze rijk geïllustreerde biografie besteedt onder andere aandacht aan Willems jeugd, zijn liefdesaffaires, de koninklijke onderkomens, de begaafde, tragische koningin Sophie, sociale (wan)toestanden en de ontwikkeling in Nederlands-Indië en de overige koloniën.



"Kuipers' boek boeit van het begin tot het eind."
Ref. Dagblad, 9 oktober 2017

Transformatie


Koning Gorilla of Willem de Goede? De eerstgenoemde bijnaam van Willem III (1817-1890) is bekender. Want Willems leven werd geteisterd door schandalen. Hij regeerde lang, van 1849-1890. Zijn koningschap is vooral van belang door de periode waarin het viel: een tijd van transformatie naar een samenleving, gekenmerkt door verstedelijking, industrialisering met alle uitwassen van dien en democratisering. En ook van wetenschappelijke en technologische revoluties en conflicten tussen grote, naburige naties.

Drift


Willems turbulente koningschap werd geplaagd door één serieuze internationale aangelegenheid: de Luxemburgse kwestie (1866/67), die Nederland in een heikele positie tussen Pruisen en Frankrijk bracht. Binnenlandse moeilijkheden waren vaak te wijten aan Willems karakter. In zijn drift dreigde hij bijvoorbeeld Schiedam te bombarderen, of ministers te laten executeren. Men schreef het toe aan het deels Russische ‘Romanov-bloed’ van de koning.
Anderzijds was hij een muziek- en kunstminnend man, met brede belangstelling voor technologische ontwikkelingen, landbouwwetenschap en infrastructuur. Willem kon ook zeer innemend en joviaal uit de hoek komen, en toonde zich bij de watersnoden van 1855 en 1861 zeer betrokken.

Auteur


Jan J.B. Kuipers (Zaamslag 1953) publiceerde meer dan 65 boeken: non-fictie en fictie voor volwassenen en kinderen. Hij won verschillende prijzen en was stadsdichter van Middelburg in 2005/2006. Een eerdere publieksbiografie van zijn hand is Der Kaiser! (2015). Eveneens in oktober verschijnt bij Liverse de verhalenbundel Echografie (met zijn broer Gert Kuipers).

Willem III. De weerspannige koning
€ 29,95, ISBN 9789462492547

- Persbericht WalburgPers/aanvraag recensie-exemplaar, klik hier
- Bestellen, klik hier

Zie ook op basis van het boek: De Luxemburgse kwestie op Historiek

Koning Willem III op een Japanse houtsnede, 1861 (afb. uit het boek). 

woensdag 30 augustus 2017

‘Art Kattendijke’ in Blokhuis Kattendijke 9/10 september

In het weekend van 9 en 10 september vindt in het Blokhuis aan de Deltastraat 2 in Kattendijke de expositie ‘Art Kattendijke. Kunst in Kattendijke’ plaats, met werk van een groot aantal plaatselijke kunstenaars. De manifestatie wordt geopend op zaterdagmiddag 9 september om 14.30 uur door wijkwethouder André van der Reest van de gemeente Goes.


Art Kattendijke’ is een initiatief van fotograaf en beeldend kunstenaar André Smits (www.artistintheworld.com). De opening wordt opgeluisterd met korte optredens van Jan J.B. Kuipers en Theo Raats, beiden woonachtig in Kattendijke én ex-stadsdichters van Middelburg. Het bekende Alauda Kwartet met plaatselijke ‘roots’ geeft eveneens act de présence.

De expositie toont werk van Coby Baard (objecten/schilderijen), Heleen Dekker (foto’s), Gerda Duisterhof (schilderijen), Boukje Heddema (schilderijen/objecten), Yoka Heijstek (objecten), Saar den Hollander (schilderijen), Femmy Pauptit (quilts), Maria van Put (schilderijen), Ilona Schmit (schilderijen), André Smits (foto’s), Nancy Taeymans (schilderijen/boeken), Joke Tinholt (schilderijen), Ronald Versteegh (keramiek) en Wim van de Wege (schilderijen).


Foto van Heleen Dekker, een van de deelnemers.

Toegang tot de opening en de expositie is gratis, openingstijden expositie zaterdag en zondag: 12.00-18.00 uur.




woensdag 9 augustus 2017

Zomernieuws 2017 Jan J.B. Kuipers

De 'aparte' gids 111 plekken in Zeeland die je gezien moet hebben (uitgeverij Thoth, Bussum) die ik in 2015 maakte met Heleen Dekker (beeld) stond in juli 2017 toch weer in de top 5 van de Drvkkery in Middelburg. Ook in 2017 zijn ze er nog, de plekken!


Etalage van De Koperen Tuin in Goes met o.m. de '111 plekken' (foto H.M.D. Dekker).

Mijn gedicht 'Boerderij te V.' in Vers op Zondag nr. 77, 30 juli 2017: zie hier.


Richard en Berengaria

In nummer 3 van de jaargang 2017 van Archeologie Magazine verscheen mijn artikel 'Hier huwde Richard Leeuwenhart. Het kasteel van Limassol' (pag. 54-57). Het kasteel van Limassol is één van de weinige cultuurhistorische ‘highlights’ van deze stad aan de zuidkust van Cyprus. Tegenwoordig herbergt de burcht het Middeleeuws Museum. Op deze plek huwde in 1191 een van Engelands kleurrijkste koningen, Richard Leeuwenhart, na een ridderlijk avontuur bij uitstek met Berengaria van Navarra. Ook de geschiedenis van het kasteel zelf is uitermate bewogen. Het artikel met vele foto's is het resultaat van een bezoek aan het kasteel en zijn omgeving in december 2016.

Bron: http://archeologieonline.nl/magazine/2017-3


Schimmen van zee

Zaterdagavond 24 juni las musicus en zangpedagoog Rob van der Meule mijn gedicht 'Schimmen van zee' voor tijdens de goed bezochte 'midzomernacht' in de PKN-kerk in Domburg (wegens de regendreiging helaas niet in de tuin van het Badhotel). De avond was georganiseerd door o.a. Cees Maas, die dit gedicht in 2000 ook al eens in zijn webmagazine De Vrije Domburger publiceerde.

Rob van der Meule leest 'Schimmen van zee' (foto H.M.D. Dekker)

11 dichters op de Helm en bij Caesuur

In het kader van het project ‘Stel de stad een vraag’ vond op zaterdag 20 mei vanaf 15.00 uur een poëziefestival plaats op de Helm (het plein achter de Vleeshal en het stadhuis) in Middelburg. Het festival was georganiseerd door ex-stadsdichter Jan J.B. Kuipers. Deelnemende dichters waren Karel Leeftink, Theo Raats, Anna Schenk, Juul Kortekaas, Johan Meesters, Joop Buma, Tijs van Bragt, Marcel Koopman, Stefaan van den Bremt, Raymond van der Ven, Jacoline Vlaander (alleen in de bundel) en Jan J.B. Kuipers zelf.

teamCAESUUR vroeg Jan Kuipers het festival te organiseren door een groep dichters bijeen brengen en hun te verzoeken een ‘vraaggedicht’ te maken vanuit het thema ‘stel de stad een vraag’, een caesuurproject in het kader van Middelburg 800. Bovenstaande dichters reageerden enthousiast op zijn verzoek.
Na de 'uitvoering' op de Helm wandelen dichters en publiek naar ruimteCAESUUR aan de Lange Noordstraat 67, alwaar de dichters voordroegen uit eigen werk en kennis werd genomen van het werk van

Elis Vermeulen | Boro
Durk van der Meer | Echo | soundscape
• • n n • • | is it safe?
Hans Overvliet | bewogen tot bewegen?


Ramon de Nennie verzorgde een muzikale set (zang en gitaar). Was it safe?

De stadsgedichten zijn opgenomen in een door teamCAESUUR uitgebrachte bundel, die aldaar nog te verkrijgen is, of kan worden gedownload:
http://www.caesuur-posethequestion.nl/2016/12/29/200517-poeziefestival-metamorfose-lokaal-ucr/



2 dichters bij EEF

Twee van de op 20 mei deelnemende dichters stonden de volgende middag (zondag 21 mei) alweer op EEF (Eindeloos Eiland Festival) te Wissenkerke, om gedichten voor te lezen en verhalen te vertellen: stadsdichter van Middelburg Karel Leeftink en ex-stadsdichter Jan Kuipers.


(foto H.M.D. Dekker)

Klapbank Anna Friso

Op 11 mei 2017 is op initiatief van Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) weer een 'Zeeuwse Ankerplaats' (klapbank met tekst, beeld en audiopresentaties) gepresenteerd, deze keer bij camping Anna Friso aan de Oosterschelde bij Kamperland, Noord-Beveland. Thema’s: de herdijking van Noord-Beveland vanaf 1598, boeren en arbeiders, Oosterscheldekering, toerisme. 
Op de 'klapbank' is ook weer een distichon van Jan Kuipers aangebracht, waarin de thema's worden weerspiegeld:

Wind golft water, later het loof | Dam snijdt recht,
echo van de weg | De schuur een schip op groene horizon


(foto H.M.D. Dekker)

zaterdag 29 juli 2017

Lopen naar een andere wereld

In 1995 verscheen mijn eerste bundel fantastische verhalen Bannenfluister, hemelglas bij Babel SF (Dublin), later opgegaan in Verschijnsel (Mechelen) - beide bestierd door Roelof Goudriaan. 


Voor de papieren uitgave (€ 14,95)  zie HIER.

Voor de e-uitgave ($ 1,99) zie HIER.

Op 25 augustus 1995 publiceerde de Provinciale Zeeuwse Courant een interview over deze bundel, afgenomen in de rustieke lokalen van het toenmalige Provinciaal Depot voor Bodemvondsten aan Balans 17 in Middelburg. Hier een licht bewerkte/verkorte versie:

HET GENRE VAN DE VERBEELDING


De Goese science-fictionschrijver Jan Kuipers trekt zich weinig aan van de regels die volgens sommigen binnen het genre zouden gelden. "Wanneer mijn personages geen vervoer hebben, laat ik ze gerust lopen naar een andere wereld", zegt de auteur, van wie in september de bundel Bannenfluister, hemelglas uitkomt. "Science fiction is het genre van de verbeelding. Dat moet je dan ook waarmaken."

Cover van de papieren uitgave (ontw. Rens Tol)
Het boek bevat een selectie van verhalen die Kuipers sinds 1983 publiceerde in jaarboeken en tijdschriften op het gebied van science fiction (sf). Voor twee daarvan ontving hij de King Kong Award, een Vlaams-Nederlandse prijs voor dit genre. (…) Sf staat in Nederland niet hoog aangeschreven, maar daarvan trekt Kuipers zich niks aan. “Men vindt het genre vulgair. En dat is het gedeeltelijk ook wel. Maar een groot deel van de Nederlandse literatuur zegt mij net zo goed niets."

Kuipers kwam in aanraking met het genre toen zijn broer hem zo'n 25 jaar geleden een boek van R. A. Lafferty gaf. "Hij is een van de beste sf-auteurs. Die trekt zich nergens wat van aan." Omdat de Goese schrijver dezelfde houding heeft ten opzichte van het genre, wordt hij nogal eens met Lafferty vergeleken. "Geloofwaardigheid is voor mij niet van belang. Aan de andere kant zit je toch wel enigszins vast aan de eisen die het genre stelt. Sf is surrealistisch, mythologisch en het speeIt zich vaak afin parallelle of toekomstige werelden."


Alchemie

In het titelverhaal 'Bannenfluister, hemelglas' roert Kuipers zelfs een 'klassiek' sf-thema aan: de inmiddels achterhaalde of mislukte wetenschap. Het verhaal gaat over de alchemie, een vorm van scheikunde gebaseerd op het idee dat de materie niet dood is, maar een ziel heeft. Het personage uit 'Bannenfiuister, hemelglas' valt door een fout van een alchemist uiteen in miljoenen nieuwe karakters. "Alles in dit verhaal loopt mis, loopt anders dan men zich had voorgesteld", zegt Kuipers. In de verhalen van de Goese auteur bestaan weinig zekerheden.

Kuipers houdt er niet van om een boodschap in zijn werk te stoppen, maar als er dan toch een ding is dat hij zijn lezers wil meegeven, is het dat ze hun eigen plan moeten trekken en zich niets moeten laten wijsmaken. "Blijf maar met je beide benen op de grond. Idealen verhullen vaak eigenbelang en mislukken alleen maar."


Cover van de e-uitgave (ontwerp Mike Jansen)
Van de uitgever (verschijnsel.net):
Schuif aan rond het Vat van Plenty - en probeer je te herinneren waarom. Proef het groot bruin met kippensporen, en ervaar het steunend zingenot van de balgharmonica. Deze verhalen brengen u voorbij de rand van het bekende en terug - als er een terug is ...
Zestien epische verhalen die voorheen alleen R.A. Lafferty kon schrijven. 

Valeer Damen op goodreads.com (2010):
Kuipers' brave and flawless tone make this book a treasure. His nonchalant omitting of description, his perfect invented phrases ('photosynthesisers', 'feigned bird') show a rare talent for use of sound and connotation.
His plots are beautiful and stark, with a kind of intentness and wit that make them very fresh. They have been likened to stories by those of R A Lafferty, but are perhaps slightly more mild and bouncy.

Jan J B Kuipers is not a very widely known author, though he has written in many different genres. It's probably wise to hang on to any copies of his work you might possess, as they're not all easy to come by.


maandag 5 juni 2017

Ga mee op de volgende SINISTERE WANDELING

Aan het genieten van de Pinksterdagen? Fijn in de tuin zitten, een beetje schoffelen en harken om alles netjes bij te houden? Wij van Sinister Zeeland zijn benieuwd of u ook wolfskers, doornappel of dolle kervel in de tuin hebt staan.

Van die vergeten kruiden, waar in Vroeger Tijden hele interessante middeltjes van werden gemaakt. Zoals Sintepetie, oftewel het mysterieuze Poeder Der Sympathie.

Dit wondermiddeltje hielp bij allerhande kwalen zoals vervelende wonden en vervelende leugenaars, die je ermee tot een bekentenis kon dwingen. Ringrijders gebruikten het stiekem, om lekker luchtig ringen te kunnen steken. En het hielp ook tegen bezweringen, vloeken en hekserij.


Maar Zeeuwen die geloven niet in die nonsens, zegt u vast. Wij zijn nuchter en realistisch ingesteld. Dat klopt: een Middelburgse verkoper van het poeder Der Sympathie erkende na aandringen inderdaad dat hij dacht dat het niet zou werken. Toch bleef apotheker J.J. van der Harst dit middel toch nog tot ver in de 19e eeuw verkopen. Stadsmensen wisten misschien wel beter, maar die plattelanders bleven er maar naar vragen. En tja, als er vraag is, dan is er aanbod.  

Ook sympathie voor dit soort merkwaardige geschiedenisverhalen? Over heksen en tovenaars, vreemde zwendelpraktijken, terechtstellingen en bijgeloof? Toon dan uw sympathie voor Sinister Zeeland en ga mee, aanstaande donderdag in Middelburg of vrijdag in Vlissingen. 

Een spannende wandeling van anderhalf tot twee uur waarin het brave beeld van Zeeland volledig op z'n kop wordt gezegd. Verteld door een van onze twee Jannen! Vraag uw geliefde, goede vriend of of stiekeme aartsvijand - want er valt behalve veel te gniffelen ook veel te leren van al die zwartgallige praktijken. Allemaal waargebeurd uiteraard. Er zijn nog een paar plekjes vrij. Wees snel, wees snel! Misschien helpt een verkwikkend snufje Poeder van Sympathie.

IK WIL EEN TICKET!

zondag 28 mei 2017

BALLUSTRADA OP KOERS NAAR DE SCHEMERING DER TIJDEN


28.05.2017 - Eind mei verscheen het nieuwste nummer van het literaire tijdschrift Ballustrada, dat vorig najaar zijn dertigjarig jubileum vierde. De onverminderd strijdlustige columnist Minor verkondigt in deze editie dat het blad door zal gaan tot aan ‘de schemering der tijden’, want de redacteuren zijn Mannen van Papier, gehecht aan ‘tastbare exegese’. Het nieuwe nummer van het ooit in Zeeland geboren tijdschrift is als vanouds gevuld met zowel internationale als Nederlandse bijdragen.




Het voorjaarsdubbelnummer biedt zelfs twee afleveringen van de rubriek Taal Ver Taal: een grotere, waarin Stefaan van den Bremt de Mexicaanse dichter José Gorostiza voor het voetlicht brengt en een kleine, die bestaat uit een gedicht van de Ierse dichteres Doireann Ní Ghríofa, vertaald door Willem M. Roggeman. Verder is er poëzie van Jabik Veenbaas, André van der Veeke, Job Degenaar, Francisca van Vloten, Pieter Sierdsma, Peter Sas, Collectief JWJ en Kees Hermis. Proza wordt geleverd door Gert-Jan van den Bemd, Marrit Jellema, Johan Everaers, Yorgos Dalman, Jan J.B. Kuipers, Jan Roosen, Ruben Van Luijk, Kees Klok, Gert Kuipers en Frank Moree. Minor onderzoekt voorts de lotgevallen van het Zeeuws Tijdschrift, en in zijn rubriek De Juiste Verkeerde Verbanden neemt Jan Kuipers het lot van Anonymus in deze tijd van sociale media onder de loep.

Ten slotte: vaste Ballustrada-vormgever en beeldend kunstenaar Ko de Jonge start in dit nummer een nieuw project onder de naam Parts of Heaven. Vijf Europese kunstenaars hebben voor dit nummer snippers van ‘schilderwerken’ tot nieuwe werken aaneengesmeed. Onder hen Niklas Heed (Zweden) en Ptrzia Tic Tac (Duitsland).

Abonnement maar 20 euro per jaar! Meldt u aan bij avdveeke@zeelandnet.nl


dinsdag 9 mei 2017

Opnieuw sinister wandelen in Middelburg


Het is stil en de straatjes in Middelburg worden donker, waardoor ze nog nauwer lijken te zijn. De kerkklokken luiden plotseling en een groep kraaien achtervolgt ons van locatie naar locatie. Gids Jan J.B. Kuipers: “Het is overal foute boel hier, zelfs die kraaien.”


Tijdens onze laatste wandeling door Middelburg werden we de halve route achtervolgd door een grote groep kauwtjes. Normaal zijn dat heel luidruchtige vogels. Nu cirkelden ze veelal zwijgend boven de groep, vele verhalen lang. Merkwaardig, merkwaardig. Ook de Gezusters van Groôs op Zeêland reisden mee: Kim en Mel van Zweeden maakten een sfeervol verslag in woord en beeld van de wandeling door Middelburg en het ontstaan van Sinister Zeeland. Aanrader, hun digitale koffietafelboek, met de leukste pareltjes van Zeeland!

Aanstaande DONDERDAG 11 MEI wandelen we weer door Middelburg. Helaas is het nog geen weer voor een zomerjas en een lekker terrasje. Maar lekker dik ingepakt anderhalf uur langs de spannendste Zeeuwse geschiedenisverhalen slenteren, dat past eigenlijk prima bij dit frisse lenteweer.

We wandelen uitsluitend in kleine, exclusieve groepjes, omdat de gids anders te hard moet schreeuwen. Er zijn nog enkele kaarten verkrijgbaar, dus haak aan en wandel gezellig mee! Het kost je slechts een paar maal je nachtrust, al die sinistere verhalen.

IK WIL EEN TICKET!

Eerstvolgende data in MIDDELBURG: do 11 mei, do 25 mei, 19.45 uur voor het stadhuis op de Markt.

(foto H.M.D. Dekker)

maandag 8 mei 2017

Middelburgs poëziefestival op de Helm en in caesuur

In het kader van ‘stel de stad een vraag’ vond er op zaterdag 20 mei 2017 vanaf 15:00 uur een poëziefestival plaats op de Helm (plein achter de Vleeshal) in Middelburg. Het festival werd georganiseerd door Jan J.B. Kuipers.


Verslag in de PZC/op Zeeland Geboekt: klik hier

Deelnemende dichters waren: Jacoline Vlaander (vervangen door Raymond van de Ven) | Karel Leeftink | Theo Raats | Anna Schenk | Juul Kortekaas | Johan Meesters | Joop Buma | Tijs van Bragt | Marcel Koopman | Robbert Jan Swiers | Stefaan van den Bremt en Jan J.B. Kuipers zelf.

Teamcaesuur vroeg Jan J.B. Kuipers het festival te organiseren door een groep dichters bijeen te brengen en hun te vragen een ‘vraaggedicht’ te maken vanuit het thema ‘stel de stad een vraag’. Bovenstaande dichters reageerden enthousiast op zijn verzoek.

Het festival startte zaterdag 20 mei om 3 uur ’s middags op de Helm – het plein achter de Vleeshal – met voordrachten van de door de dichters gemaakte ‘vraaggedichten’.
Daarna wandelden dichters en publiek naar ruimtecaesuur aan de Lange Noordstraat 67, alwaar de dichters voordroegen uit eigen werk en we ook kennisnamen van het werk van

Elis Vermeulen | Boro
Durk van der Meer | Echo | soundscape
• • n n • • | is it safe?
Hans Overvliet | bewogen tot bewegen?

Het dichtersfestival functioneerde dus tegelijkertijd als opening van de derde presentatie van ‘stel de stad een vraag’ die loopt tot en met 11/06/’17.

Elis Vermeulen | Boro
http://www.caesuur-posethequestion.nl/2016/12/29/200517-poeziefestival-metamorfose-lokaal-ucr/

http://www.caesuur-posethequestion.nl/

Stel de stad een vraag is het derde luik van het caesuurproject ‘beelden in de openbare ruimte van Middelburg’. In het eerste (het nissenproject | 1997) schonken 14 kunstenaars [ m/v ] eenvoudigweg hun kunstwerken aan de stad. Het tweede luik (terloopsMiddelburg | 2005 – ’06) toonde wat de stad voor een 17-tal kunstenaars, schrijfsters, designers, performsters, poëten, musici, etc. in hun werk betekende. Zodoende voegden ze een nieuwe ‘kaart’ toe. 
In het onderhavige, derde luik (2016 – ’17) stellen meer dan 30 makers en maaksters uit binnen- & buitenland een aantal vragen aan de stad die normaal gesproken niet [ meer ] gesteld worden.

donderdag 27 april 2017

OPEN DE BEUK in DE WETE



Edwin Mijnsbergen op de Facebookpagina's van 'Middelburg dronk' en 'Wij zijn de stad', 27 april 2017:

"Het voormalige Middelburgse jongerencentrum (Open) De Beuk, dat tussen 1969 en 1979 was gevestigd aan het Koorkerkhof en de Herengracht, heeft bijna 40 jaar later nog steeds een cultstatus. In dat centrum kwamen en werkten veel bijzondere mensen, en er werden memorabele optredens en andere evenementen georganiseerd. Als je er nu met betrokkenen van toen over praat zie je altijd weer die glinstering in de ogen, die glimlach op de lippen. Dat maakt je nieuwsgierig, als je het zelf niet hebt meegemaakt.
De schrijver Jan JB Kuipers werkte ook in de Beuk, in de jaren 70. Hij heeft een uitstekend geheugen en kan er goed over vertellen. Des te mooier is het dat hij in het aprilnummer van De Wete, het tijdschrift van Heemkundige Kring Walcheren, een 11 pagina's tellend overzichtsartikel over De Beuk heeft geschreven, getiteld 'Paint it black. Open de Beuk 1969-1979. Hoe de revolutie in rook opging'.
Eergisteren dronk ik een biertje met Jan in De Herberg, om erover te kletsen. Jan woont tegenwoordig in Kattendijke, maar is nog regelmatig in de hoofdstad, deze keer om een route van Sinister Middelburg te verkennen. Er kwamen in dat uurtje weer heel wat namen voorbij, waarbij we bedachten hoe mooi het zou zijn om van al die betrokkenen portretjes te maken, rondom de vraag 'wat is er 40 jaar later van al die mensen geworden?' Ik vond het daarbij wel grappig dat we het bier geserveerd kregen door Ianthe van Veen, de jongste dochter van Joop van Veen, die ook onlosmakelijk is verbonden met het Beuktijdperk. Nu zij zo oud is als haar vader toen was zijn er geen jongerencentra meer, en al helemaal niet van het kaliber De Beuk. Sommige dingen veranderen wel degelijk.
Maar de herinnering is springlevend! Geniet van Jans verhaal via https://middelburgdronk.nl/wiki/images/1/16/Kuipers_De_Beuk_in_Wete_april_2017.pdf
Bedankt Jan!"
Zie hier de bespreking van het artikel op Zeeland Geboekt.

Foto Edwin Mijnsbergen

dinsdag 25 april 2017

Sinistere wandelingen Middelburg 2017

Achthonderd jaar Middelburg. Het wordt tot nu toe uiterst vrolijk en braafjes gevierd: met kinderkoortjes, wapperende vlaggen (weliswaar de bloedvlag van de Admiraliteit, maar toch) en een heus verbindend lied.

Wij gaan daar verandering in brengen! Dwaal op 28 april en 11 mei mee met het schrijverscollectief Sinister Zeeland, door de donkere krochten van Middelburg, Middelwurg, Grubbeldim zoals wij graag liefkozend zeggen. Een ghostwalk langs 13 locaties in de westelijke binnenstad van Middelburg, langs 13 sinistere verhalen. 



Achthonderd jaar stadsgeschiedenis, dat is lang niet allemaal rozengeur en manenblussersschijn: wandel mee met onze gids/schrijver Jan J.B. Kuipers en ontdek sinistere stadsfiguren, leer over brute terechtstellingen en folteringen.En hoor alles over Het Hoofd in het Bushokje.

De laatste tickets zijn in de verkoop voor 28 april en we wandelen ook weer op 11 mei. De tocht duurt 1,5 tot 2 uur en kost € 12,99 p.p.. Tickets zijn verkrijgbaar op http://www.sinisterzeeland.nl. Voor de snelle beslisser, dus neem je stille liefde mee, bel eindelijk eens die oude vriend of ga gezellig met de puberkindertjes om ze de stuipen op het lijf te jagen. Luctor et Putesco! Ik worstel en verga.


vrijdag 14 april 2017

The glow of Beacon Hill at evening

By Jan J.B. Kuipers
Published before in: Cyäegha nr 18, ‘De Lage Landen VII’, winter 2016, 2-3. A slightly different version in Dutch, 'Lovecraft in de voorhof', appeared in: Dromen vanuit R'lyeh; Wonderwaan 41, 2017, 2-5.

The Dream-Quest of Unknown Kadath has been my favourite work of fiction for years and years (a Dutch translation was published as a separate standalone paperback in 1972). Why? This is always a difficult question to answer – countless factors are involved, of which coincidence may not be the least. Of the countless books I did not read how many would have driven my favourite from its place, had I but known them? Moreover, once you have decided that a certain book is your Number One, then you tend to hold off on other likely candidates – by means of a sort of self-censorship – until the brilliance of your champion eventually begins to fade.


When I look back at Dream-Quest now, I can still perceive some of the elements that partially explain its allurement to my younger self. As a young adult I particularly liked the style of the Old Master: the abundance of adjectives, the numerous references to the ‘unspeakable’, ‘abominable’, ‘indescribable’, ‘unmentionable’ and so forth. This kind of writing undoubtedly influenced my own early fantastic fiction, as did the style of another grandmaster from the margins: the exuberant Irish-American (tall) tale-teller R.A. Lafferty. Eventually one develops one’s own style of course, and the old masters become friendly grinning, dust-covered busts on some neglected shelf.

Now I think that the real force of attraction of Dream-Quest has more to do with the visualisation
and instantiation of certain vague and invisible realities. According to the mythologist Joseph Campbell, a myth is a collective dream and a dream is a personal myth. Lovecraft certainly succeeded in bending these two poles towards each other, and perhaps even melting them together. After all, his personal mythology, partly based on his own dreams, became a collective one, once it had been made tangible through the magic of scripture. It became The Mythos: a separate literary realm to which countless authors and artists have since contributed.

The oldest and strongest emotion of mankind is fear, and the oldest and strongest kind of fear is fear of the unknown,’ Lovecraft once wrote, like some sort of personal motto to be placed above his work. Just like in other, historical mythologies, this writer banished the unknown and fear of the unknown in his made-up cosmos; he catalysed the unfathomable by erecting a wholly realistic backdrop and by providing a series of divine and demonic entities – the classic strategy of the mythological-literary imagination!

Undeniable, however, are the Christian-dualistic roots of Lovecraft’s eerie pantheon and Mythos. His Elder Gods, Ancient Ones and Great Race (I am certainly no expert!) are, as it were, more ancient than the known universe itself and know neither good nor evil, morality nor order. In this aspect they seem related to the pre-classical gods of the Mediterranean world and the Middle East, before the light of Greek philosophy fell upon them, and transformed them into childlike figures with capricious, lightly flammable moods and characters – ready to be overthrown by the solemn doctrines of Christ and his Church. These pre-classical gods were also beyond good and evil, because ancient man knew very well that the gift of life came hand in hand with the gift of suffering and death. Pandora’s box had a deep, deep meaning.



These gods often united, under a single guise, the blessings of life and prosperity with the doom of loss and destruction. The ethical distinction between good and evil only became evident later on with the growth of Hebrew and Christian monotheism. And we all know to which side Cthulhu and his creeping, sleeping, swarming and despicable legion belong, from a human point of view. They have only doom and destruction to offer, and are very obvious personifications of evil, as perceived by the Christian tradition; and of fear of the unknown – which in its ultimate form is death itself. But, like in any mythology, their creation also leads to their exorcism. Horror of the unseen made visible, is horror made innocuous. In mythology, and in literature, diagnosis is the cure.

Outside of the English-speaking world many authors have also racked their brains about the meaning and scope of Lovecraft’s Mythos, and, of course, about the fabulous dream adventures of Randolph Carter. In H.P. Lovecraft: Contre le monde, contre la vie (‘H. P. Lovecraft: Against the World, Against Life’, 1991), Michel Houellebecq approaches Lovecraft and his Mythos from the escapist point of view. Rejection and repulsion of the world are overcome by the sublimation of its horrors – the romantic strategy par excellence. 

Flemish writer Hubert Lampo dived deeper into the psyche in De Zwanen van Stonehenge (‘The Swans of Stonehenge’, 1972), a ‘reading book on magic realism and fantastic literature’. He was heavily influenced by Swiss psychiatrist Carl-Gustav Jung's theory of archetypes and the collective unconscious, and attributed the whole branch of fantastic literature he was writing about to ‘the creative process of the unconscious’. To him, Lovecraft was one of the most pre-eminent examples of this process – but he was also, simultaneously, an author who could not be restricted to any frame of interpretation, ‘because he did not seem to fit entirely within this world’. Lovecraft was, in the words of Jacques Bergier, and quoted by Lampo, ‘ce grand genie venu d’ailleurs’ (‘that great genius from somewhere else’).

These are but a few examples. But then again, what is my own current attitude towards Lovecraft and the Mythos? What is the attitude of a lover of the sea towards the writings of one who – according to Lampo – greatly feared the Ocean and all that comes from it? Well, the old master still holds a fascination for me, albeit from a distance. Certainly the ‘extended life’ quality of fiction plays a part here. In Elk moment de dageraad (‘Each Moment a New Dawn’, 1997), an essay on Henry David Thoreau in my book Methoden tegen de helderheid (‘Methods Against Clarity’, 2014) I stated that one’s aspirations, dreams, longings and fantasies are an integral, if not essential, part of one’s biography. The banal reality of our day-to-day life is merely one part of the multidimensional play that is our existence. But, when I went back and glanced through my copy of Kadath, and my eye fell upon a seemingly random passage, I suddenly saw that in a way anyone who has ever been ‘afflicted’ with a sense of the fantastic and of what has gone before, comes 'from somewhere else’. In Lovecraft’s case a particular forecourt of the fantastic turned out to be of critical importance to him: a proneness to nostalgia, a hopeless resistance against the dwindling and disappearance of the things that we love, the things that are inextricably intertwined with our lives. This hopeless resistance against transitoriness is of course a resistance against death.

It is in this dimly lit forecourt of the mind, where remembrance melts into imagination, that I can appreciate Lovecraft best. It is the place where the passage that struck me at random was born: ‘At the last, he was very certain, the seeker would long only for the early remembered scenes; the glow of Beacon Hill at evening, the tall steeples and winding hill streets of quaint Kingsport, the hoary gambrel roofs of ancient and witch-haunted Arkham, and the blessed miles of meads and valleys where stone walls rambled and white farmhouse gables peeped out from bowers of verdure.



vrijdag 27 januari 2017

DE VOC EN HET ‘GROTE VERHAAL’



“Wil je het verhaal van de VOC leren kennen op een laagdrempelige manier? Koop dan vooral dit boek. Ben je echter op zoek naar een wetenschappelijke publicatie, dan zou ik het in de kast laten staan.” Aldus Godelieve Boselie in haar recensie van mijn boek De VOC. Een multinational onder zeil, 1602-1799 voor de websites jongehistorici.nl respectievelijk isgeschiedenis.nl


Een degelijk advies. Men moet een historisch publieksboek, dat overigens solide informatie wil bieden, nu eenmaal niet beoordelen met de maatstaven van wetenschappelijk (deel)onderzoek.
Helaas verwart deze recensent in haar verhaal een wetenschappelijk geachte weerzin tegen ‘het grote verhaal’ met haar eigen politiek-correcte vooroordeel. Boselie: “Dergelijke ‘Grote Verhalen’, waarin negatieve kanten worden genegeerd en tunnelvisie ontstaat, zijn niets voor niets sinds de jaren 80 grotendeels uitgerangeerd binnen het academisch historisch werkveld (zie met name de klassieker Imagined Communities van Benedict Anderson uit 1983). Een terugkeer lijkt mij zeer onwenselijk.”

De angst voor affectieve en esthetische binding met een historisch onderwerp, die huizenhoog uit deze bespreking oprijst, en de weerzin jegens ‘grote verhalen’ zijn net zo tijdgebonden als, laat ons zeggen, Kiplings vermakelijke ‘White man’s burden’ – hoe druk men zich in een uithoek van academia ook maakt om de zelfontworpen modes en hypes.
Van het afscheid van het grote verhaal, een trend overigens die al dateert uit de jaren zeventig, begon men in brede kring sinds de jaren negentig alweer afscheid te nemen.

Tunnelvisie


Van het negeren van negatieve kanten en het hebben van een tunnelvisie kan men mij op basis van mijn VOC-boek, waarvan nu twee drukken verschenen zijn, moeilijk beschuldigen; wél van liefde voor geschiedenis. Het is eerder Boselie die aan een vorm van tunnelvisie lijdt. Mijn beschrijving van J.P. Coen zou voornamelijk ‘bewondering voor een daadkrachtig man’ behelzen. Wat een baarlijke nonsens. Ik noem Coen onder meer  ‘nietsontziend’ en voer de hele postume discussie over zijn persoon en handelen op, inclusief het 'symbolisch' omvallen van zijn standbeeld in Hoorn in 2011.
In het boek wordt bijvoorbeeld ook het wedervaren van de Molukse opstandeling Kapitein Jonker besproken. Het gaat om actoren, niet om sjablonen ter bevrediging van de eigentijdse moraal.

Ook de mededeling op de cover dat ik tientallen boeken geschreven heb (het zijn er ongeveer 65) zit Boselie expliciet dwars; wel wordt onderaan de recensie vermeld dat zijzelf twee masters heeft afgerond – applaus!
Standbeeld van Coen in Hoorn (foto H.M.D. Dekker).



Een métier apart


Het maken van historische publieksboeken is een métier apart. Dat zou iemand als Boselie, die als docente en historisch consulente werkt – en dus een soort collega is in het erfgoedwereldje – toch enigszins moeten kunnen bevroeden.

Leve het grote verhaal, dat tegelijk mozaïek is!

***

‘De auteur (neemt) tijd voor het vertellen van details, maar verliest de grote lijn niet uit het oog.’
‘Prachtige afbeeldingen, waarvan vele niet zo bekend.’
Geschiedenis Magazine

‘Het boek is zeer leesbaar en zal een groot publiek aanspreken.’
A.J. Beenhakker in Zeeland


De recensie van Boselie: klik hier

BESTEL HIER De VOC • Een multinational onder zeil, 1602-1799, door Jan J.B. Kuipers

ISBN 9789057309854. 176 pag., formaat 23,8 x 28,6, rijk geïllustreerd in kleur, genaaid gebonden
€ 29,95

De geschiedenis van de VOC, de eerste naamloze vennootschap en ‘multinational’ ter wereld, is nauw verweven met die van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Lange tijd was de Compagnie het grootste handelsbedrijf ter wereld: een puur commerciële onderneming, die geen middel schuwde om haar positie te verstevigen. Maar ook een instelling die cultuur produceerde, en het leven in haar handelsgebieden en de Republiek diepgaand beïnvloedde.

Het verval in de achttiende eeuw had veel oorzaken: de logge organisatievorm, torenhoge bestuurs- en militaire kosten, enorme corruptie en zelfverrijking, concurrentie van andere Europese compagnieën, vooral de Engelse, de tanende internationale positie van de Republiek. De VOC kwam de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784) niet te boven. Zij werd in 1795-1799 geliquideerd door de Bataafse Republiek.

De VOC geeft een panoramisch beeld van de fascinerende ‘Edele compagnie’, die uiteindelijk zou zijn ‘Vergaan Onder Corruptie’. Het boek biedt de grote lijn én de kleine anekdote. Het werpt licht op de veelsoortige handelsgebieden tussen Kaap de Goede Hoop en Japan, het leven in Batavia, op zee en thuis in Nederland, én op een stoet kleurrijke personen.

De koning die Schiedam wilde bombarderen

Koning Gorilla of Willem de Goede? De eerstgenoemde bijnaam van Willem III (1817-1890) is bekender en niet voor niets. Willems leven werd ge...